การแบ่งชนิดของปลา
บทความ > ปลา
หลักการ แบ่งจำพวกของปลา
เนื่องจากโลกเรามีปลาชนิดต่างๆ อยู่มากกว่า 20,000ชนิด นักวิทยาศาสตร์จึงได้ หาวิธีการจำแนกแยกชนิดของปลาออกเป็นจำพวกและเป็นชนิดต่าง เช่น
1) แบ่งออกตามถิ่นฐานที่อยู่อาศัยและการแพร่กระจายของปลา ทางด้านนิเวศน์วิทยานี้ เราอาจแบ่งปลาชนิดต่าง ออกเป็นประเภทต่าง
(1) ปลาทะเล เป็นปลาที่อาศัยอยู่ในน้ำที่มีความเค็มสูงกว่านี้าจต ปลาทะเลอาจแบ่ง ได้อีก 2 จำพวก
ก) ปลาผิวน้ำ (pelagic tishes) เป็นพวกที่อาศัยในทะเลตั้งแต่ระดับผิวน้ำลงไปถึงระดับ กลางน้ำ เช่น ปลาจำพวกปลาทู ปลาอินทรี ปลาโอ เป็นต้น
ข) ปลาหน้าดิน (demersal fishes) เป็นปลาที่อาศัยและหากินบนพื้นท้องทะเล หรือ อาจจะอยู่เหนือพื้นท้องทะเลเล็กน้อย เช่น ปลากระเบน ปลาตาเดียว ปลาทรายแดง และปลาสีกุน เป็นต้น
หรืออีกวิธีหนึ่งเรายังอาจแบ่งปลาทะเลออกเป็นจำพวกที่อยู่อาศัยในมหาสมุทรหรือทะเล หลวง (oceanic species) เช่น ปลานกกระจอก ปลาโอ ปลาทูนา พวกที่อาศัยและหากินใกล้ฝั่ง เช่น ปลาทู ปลาตามหินปะการัง และปลาที่อาศัยอยู่ในทะเลลึก (abyssal species) ซึ่งแสงแดดส่องลงไปไม่ถึง
(2) ปลาน้ำจืด เป็นปลาที่อาศัยอยู่ในน้ำจืดตลอดชีวิต อาจแบ่งออกเป็นสองจำพวกใหญ่ๆ คือ ปลาที่อาศัยอยู่ในน้ำนิ่ง เช่น ในบ่อบึง ได้แก่ ปลาสวาย ปลาเทโพ และปลาที่อาศัยใน ลำธารหรือแม่น้ำ เช่น ปลาตะเพียน ปลาเทพา และปลาสร้อย เป็นต้น
(3) ปลาที่อพยพย้ายถิ่น เป็นปลาที่วางไข่ในน้ำจืด แต่เดินทางออกไปหาอาหารเพื่อการเจริญเติบโตในนํ้าเค็ม เช่น ปลาตะลุมพุก ปลาแซลมอน หรือปลาที่วางไข่ในทะเลแต่กลับเข้ามาหากินในน้ำจืด เช่น ปลาตูหนา (Anguilla spp.) เป็นต้น
(4 )ปลาที่อาศัยในน้ำกร่อม เป็นปลาที่ชอบอยู่อาศัยในน้ำที่ไม่ค่อยเค็มอยู่ตลอดชีวิต ปลาในบริเวณป่าไม้แสม โกงกาง ชายเลนที่มีถ้าน้ำจืดไหลผ่าน เช่น ในบริเวณปากแม่น้ำ ปลาจำพวกนี้ ได้แก่ ปลานวลจันทร์ทะเล ปลากะพงขาว (Lates calcarifer), ปลากระบอก (Mugill spp.) เป็นต้น
2) การแบ่งจำแนกแยกชนิดของปลาตามความสัมพันธ์ระหว่างหมวดหมู่และตามหลักวิชาวิวัฒนาการ(evolution)
นักวิทยาศาสตร์ได้อาศัยรากฐานเกี่ยวกับรูปซากดึกดำบรรพ์ของปลาความรู้ทางด้านโครง สร้าง (structure) อวัยวะต่าง และการเจริญเติบโตของปลา รวมทั้งความรู้ด้านวิวัฒนาการและพันธุวิทยา (genetic) สรีวิทยา ในการจัดความสัมพันธ์ของปลากลุ่มต่าง ในปัจจุบัน ปลากลุ่มต่าง อาจแบ่งได้ตามแผนผังดังต่อไปนี้ได้ดังนี้
ตามหลักฐานของ ดร. ฮิวจ์ เอ็ม. สมิท (Hugh M. Smith) ผู้ซึ่งมาดํารงตำแหน่งที่ปรึกษาทางการประมงของรัฐบาลไทย ในระหว่าง พ.ศ. 2466-2478 ได้รายงานปลาน้ำจืดในประเทศไทย ไว้เป็นจำนวนทั้งสิ้น 49 ครอบครัวด้วยกัน เป็นปลาทั้งหมด 560 ชนิด สำหรับปลาทะเล หน่วย งานอนุกรมวิธาน (Taxonomic Unit) ของสถานวิจัยประมงทะเล กรมประมง ได้รวบรวมและ จำแนกชนิดปลาทะเลไว้ได้มากกว่า 900 ชนิด ปลาทะเลที่ได้จำแนกชนิดไว้เหล่านี้ ได้ถูกเก็บ รักษาไว้ ณ พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำของสถานวิจัยประมงทะเล และพิพิธภัณฑ์สัตว์วิทยา จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย ส่วนปลาน้ำจืดส่วนใหญ่ได้เก็บไว้ ณ พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำของคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และพิพิธภัณฑ์สัตว์ของสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์ประยุกต์แห่งประเทศไทย
No comments